Autostrada A4 to jedna z głównych autostrad w Polsce, łącząca zachodnią i południową część kraju. Choć większość tej trasy jest bezpłatna, to pewien odcinek A4 pomiędzy Wrocławiem a Katowicami jest płatny. Gdzie dokładnie znajduje się płatny fragment A4 i ile kosztuje przejazd nim? W tym artykule wyjaśniamy wszystkie najważniejsze informacje dotyczące płatnej autostrady A4.
Gdzie jest płatny odcinek autostrady A4?
Płatny fragment autostrady A4 znajduje się na odcinku od węzła Bielany Wrocławskie (okolice Wrocławia) do węzła Balice (okolice Krakowa). Dokładniej rzecz ujmując, opłaty obowiązują na fragmencie autostrady A4 od km 318 do km 568, czyli na długości 250 km. Jest to zdecydowanie najdłuższy płatny odcinek autostrady w Polsce.
Płatności na A4 dotyczą zarówno kierunku ze Wschodu na Zachód (Katowice - Wrocław), jak i z Zachodu na Wschód (Wrocław - Katowice). Opłaty są pobierane niezależnie od kierunku jazdy.
Odcinek A4 objęty opłatami przebiega przez województwa: śląskie, małopolskie, opolskie i dolnośląskie. Miasta, przez które przebiega płatny fragment A4, to m.in.: Gliwice, Gliwice Sośnica, Katowice, Mysłowice, Jaworzno, Kraków, Oświęcim, Wrocław oraz Legnica.
Ile kosztuje przejazd płatnym odcinkiem A4? - Cennik opłat
Koszt przejazdu płatnym odcinkiem A4 zależy od długości trasy, kategorii pojazdu oraz sposobu płatności. Aktualny cennik opłat na autostradzie A4 prezentuje się następująco:
- Samochody osobowe, motocykle - 25 gr za 1 km
- Pojazdy dostawcze o DMC do 3,5 t - 33 gr za 1 km
- Samochody ciężarowe i autobusy o DMC powyżej 3,5 t - 41 gr za 1 km
Przy metodzie elektronicznej poboru opłat (e-TOLL lub viaTOLL) stawki są niższe o 10% dla wszystkich kategorii pojazdów. Dla przykładu, opłata dla samochodu osobowego przy płatności elektronicznej wynosi 22 gr/km.
Pełny cennik opłat drogowych na autostradzie A4 jest dostępny na stronie GDDKiA oraz operatora płatności Autostrada Eksploatacja S.A.
Jakie są punkty poboru opłat na autostradzie A4?
Opłaty za przejazd autostradą A4 można wnosić w następujący sposób:
- Manualnie w punktach poboru opłat (bramkach) - gotówką lub kartą płatniczą
- Elektronicznie poprzez urządzenia viaAUTO (karta lub aplikacja mobilna)
- W wyznaczonych punktach sprzedaży - gotówką, kartą lub przelewem
Na autostradzie A4 znajduje się 12 stacji poboru opłat (8 głównych i 4 dodatkowe punkty). Główne bramy zlokalizowane są m.in. w Świerklańcu, Gliwicach, Oświęcimiu, Wrocławiu, Opolu i Kleszczowie.
Mapę rozmieszczenia punktów poboru opłat na A4 można znaleźć na stronach operatora Autostrada Eksploatacja S.A. Podawane są tam dokładne lokalizacje wszystkich bramek i punktów sprzedaży biletów.
Kiedy wprowadzono opłaty na autostradzie A4? - Historia wprowadzenia opłat
Odcinkowa odpłatność za przejazd fragmentem autostrady A4 została wprowadzona stosunkowo niedawno, bo w czerwcu 2011 roku. Do tego czasu autostrada A4 na całej długości była bezpłatna.
Decyzję o wprowadzeniu opłat na części A4 podjęło Ministerstwo Infrastruktury, a bezpośrednim powodem był zły stan nawierzchni i konieczność remontów. Dodatkowe środki z opłat autostradowych miały pomóc w finansowaniu napraw i modernizacji odcinka autostrady.
Początkowo opłaty dotyczyły jedynie fragmentu A4 od Wrocławia do Katowic. W 2014 roku odpłatny odcinek wydłużono w kierunku zachodnim do Legnicy, natomiast w 2015 do Opola. Obecny zakres opłat obowiązuje od 1 grudnia 2015 roku.
Dlaczego część autostrady A4 jest płatna?
Istnieje kilka powodów, dla których część autostrady A4 jest płatna:
- Konieczność pozyskania środków na remonty i modernizację autostrady. Opłaty pokrywają koszty utrzymania drogi i poprawy jej stanu technicznego.
- Duże natężenie ruchu na odcinku A4 między Wrocławiem a Krakowem - jest to newralgiczny fragment dla komunikacji w Polsce.
- Długość płatnego odcinka - aż 250 km autostrady wymaga znacznych nakładów finansowych.
- Polityka państwa dotycząca częściowej odpłatności za korzystanie z autostrad. Podobne opłaty funkcjonują na innych odcinkach dróg szybkiego ruchu w Polsce.
Wprowadzenie opłat na części A4 było zatem podyktowane głównie względami ekonomicznymi i organizacyjnymi. Kluczowe znaczenie miała poprawa jakości autostrady A4.
Jak zapłacić za przejazd autostradą A4? - Metody płatności
Istnieje kilka możliwości uiszczenia opłaty za przejazd płatnym odcinkiem autostrady A4:
- Gotówką lub kartą - w punktach poboru opłat (bramkach)
- Poprzez urządzenie viaAUTO i aplikację mobilną - płatność elektroniczna
- Bonem autostradowym - do nabycia w wyznaczonych punktach sprzedaży
- e-biletem autostradowym - płatność przez Internet
Najwygodniejszą metodą jest płatność elektroniczna poprzez zainstalowanie w pojeździe urządzenia viaAUTO lub założenie konta w aplikacji mobilnej. Pozwala to na automatyczne pobieranie opłat za przejazd bez zatrzymywania na bramkach.
Warto pamiętać, że przy metodzie elektronicznej stawki opłat są niższe o 10%. Ponadto korzystając z viaAUTO można uzyskać rabaty na opłaty autostradowe.
Jakie są kary za jazdę autostradą A4 bez opłaty?
Zgodnie z przepisami, jazda autostradą A4 bez wniesienia opłaty jest wykroczeniem. Mandat za jazdę "na gapę" może wynieść:
- 500 zł dla samochodów osobowych
- 1000 zł dla pojazdów dostawczych i ciężarowych
Dodatkowo naliczane są opłaty dodatkowe w wysokości dwukrotności normalnej opłaty za przejazd danym odcinkiem autostrady.
Kontrolą opłat na A4 zajmuje się Policja oraz służby Kontroli Opłaty Elektronicznej. W przypadku nieopłaconego przejazdu grozi nie tylko mandat, ale również punkty karne oraz wysokie opłaty dodatkowe.
Gdzie można sprawdzić aktualne opłaty za A4?
Informacje na temat obowiązujących opłat drogowych na autostradzie A4 są ogólnodostępne. Aktualny cennik znajduje się na stronach:
- Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad
- Operatora autostrady - Autostrada Eksploatacja S.A.
- Portali branżowych, np. infotrucker.pl
Ponadto na tablicach przy wjazdach na płatny odcinek A4 są podawane obowiązujące stawki opłat. Kierowcy są informowani o kosztach przejazdu jeszcze przed wjazdem na autostradę.
Podsumowując, płatna autostrada A4 to dziś najdłuższy odcinkowo płatny fragment autostrady w Polsce. Opłaty obejmują odcinek od Wrocławia do Krakowa o długości 250 km. Koszt przejazdu zależy od kategorii pojazdu i metody płatności. Najwygodniejsza jest płatność elektroniczna poprzez urządzenia viaAUTO. Aktualny cennik jest ogólnodostępny w sieci.
Podsumowanie
Autostrada A4 na odcinku między Wrocławiem a Krakowem jest jedyną płatną autostradą w Polsce o tak dużej długości. Wprowadzenie opłat było podyktowane potrzebą finansowania remontów i utrzymania tego kluczowego fragmentu infrastruktury drogowej w kraju. Koszt przejazdu zależy od długości trasy, rodzaju pojazdu oraz metody płatności. Najwygodniejsze są elektroniczne sposoby wnoszenia opłat za pomocą urządzeń viaAUTO. Kierowcy powinni pamiętać o konieczności uiszczenia opłat, ponieważ jazda "na gapę" grozi wysokimi mandatami.
